3401B He Moʻolelo Pōkole #2

Ka Haʻalele ʻana iā Hawaiʻi

Ma ke kakahiaka Pōʻalua o ka lā 12 o ʻApelila, he manawa ia no ka pīʻōʻō o ka poʻe e hele ana ma muli o ke komo ʻana mai o nā hoaloha e ʻike a e hāʻawi i ko lākou aloha a me nā ʻōlelo hoʻohauʻoli; aia nō hoʻi nā kalapu hīmeni e mele ana i nā mele nani o Hawaiʻi; ka poʻe hea inoa nō hoʻi a me ka poʻe olioli e hāʻawi mai ana i nā kānaenae aloha e like me ka mea maʻamau ma nā huakaʻihele a ko Hawaiʻi nei poʻe aliʻi.

Ma ka hola 11:30, ua kau akula ka Mōʻīkāne a me ka Mōʻīwahine, ke Kamaliʻiwahine Liliʻuokalani, a me ke Kiaʻāina John O. Dominis, ma ke kaʻa aliʻi, a ʻo nā ukali nō hoʻi ma ko lākou kaʻa ma hope aku, a holo akula no kai o ka uapo, kahi a ka mokuahi Australia e kakali mai ana no kāna mau ʻōhua hanohano i aloha nui ʻia e ka lāhui Hawaiʻi, a i hōʻike mai hoʻi i ko lākou aloha ma ka hiki kino ʻana aʻe a piha pū ka uapo, ke hele lā a “Lei Kohala i ka nuku nā kānaka.”

Ma ka hola 12 ponoʻī, ua hemo maila nā kaula hoʻopaʻa o ka moku, me nā leo hulō o nā makaʻāinana e paʻapaʻina ana i ka lewa, nā ani hainakā goodbye aloha ana, ua emi hope maila ka Australia, e hoʻokū pono ana i kona ihu i ke ala e hiki aku ai i ka nuku o Māmala. I ka hoʻokuemi pono ʻana iho o ke kīkala o ua wahine ʻau moana lā, ua ʻoni mālie aʻela kona mau ʻenekini me ka lawe nihi mālie ʻana o kona huila, a niau akula no ka hale ipu kukui, ʻoiai hoʻi ka hae kalaunu o ka Mōʻīwahine o Hawaiʻi e welo haʻaheo ana i nā welelau makani ma ke kia hope o ka Australia.

ʻOiai ka Australia e niau mālie ana ma mua mai o nā moku manuā e kū ana i loko o ke awa laʻi o Kou, ua ʻaoa maila nā ʻīliohae a Uncle Sam, ma ka hāʻawi ʻana mai i nā pū aloha he 21 no nā kamahele aliʻi e ʻau ana i ka moana kai uli o ka Pākīpika. A i ka wā a ka Australia i kāʻalo aʻe ai ma mua o ka Hale Ipukukui, a huli pono akula ka ihu i Māmala, ua ʻuʻina nākolokolo maila ka leo o nā pūkuniahi a nā koa kūmau o ke alo aliʻi, ma ka batare o Kakaʻako (ma kahi e kū nei ʻo ka Fort Armstrong), e hāʻawi mai ana nō hoʻi i ke aloha goodbye o ka lāhui.

E ukali ana nō hoʻi ka moku kolo ʻo ʻEleu, me ka Mōʻī a me kekahi mau maka hanohano, ma luna ona. Pēlā nō hoʻi ka mokuahi ʻo John A. Cummins a me ka Royal Hawaiian Band ma luna ona e haʻaheo ana i nā mele kaulana o Hawaiʻi. I ka puka ʻana aku ma waho o ka nuku o Māmala, ua pā maila kahi aheahe makani mai ka ʻāina mai a hoʻopuehu aʻela i nā hunakai ma ke alahele o nā Aliʻi; a laila, hoʻomanaʻo aʻela au i kēia mau lālani mele o Hawaiʻi:

A waho lā o Māmala
Hao mai nei ehuehu
Puluʻelo i ka hunakai
Kīheʻaheʻa i ka ʻili

Ua ukali mai nō nā mokuahi ʻo ʻEleu a me Cummins a hiki i ke kāʻalo ʻana aʻe o ka Australia ma mua o Daimana Hila, a laila, huli hoʻi aku lāua me ka Mōʻī a me kona mau hoa, me ke mele ʻana mai a ka Bāna i ke mele i ʻanoʻi nui ʻia, ʻo “Aloha ʻOe.”